​​​​​​​ 

نام و نام خانوادگی

دکتر ئاسرین فخر

مدرک تحصیلی

 دکتری آموزش زبان انگلیسی

دانشگاه

پونا هندوستان

پست الکترونیک

a.fakhr@kub.ac.ir

مقدّمه:

زبان انگلیسی زبانی از شاخه ژرمنی غربی می‌باشد که در انگلستان و در جنوب شرقی اسکاتلند تکامل یافته است. با توجه به اثر گذاری بالای بریتانیا بر جهان از قرن هجدهم از لحاظ نظامی، اقتصادی، علمی، سیاسی، فرهنگی و ایالات متحده آمریکا از قرن بیستم این زبان در جهان گسترش یافت. زبان انگلیسی به شکلی گسترده به عنوان زبان دوم، زبان میانجی و زبان اداری کاربرد دارد. زبان انگلیسی یکی از زبان‌های هندواروپایی از شاخه ژرمنی است. از دیگر زبان‌های شاخه ژرمنی می‌توان از آلمانی، هلندی، دانمارکی، سوئدی و نروژی نام برد. خود شاخه ژرمنی به دو بخش شرقی و غربی تقسیم می‌شود که انگلیسی به ژرمنی غربی تعلق دارد. امروزه حدود نیمی از مجموعه واژگان زبان انگلیسی و دستور آن زبان از همان ریشه ژرمنی است ولی نیم دیگر را وامواژه‌ها تشکیل می‌دهند. بیشتر این وامواژه‌ها از زبان‌های لاتین و فرانسوی و بخشی دیگر از یونانی و دیگر زبان‌ها به انگلیسی وارد شده‌اند.

زبان انگلیسی به عنوان زبان مادری در کشورهای انگلستان، آمریکا، کانادا، استرالیا، ایرلند، نیوزیلند، آفریقای جنوبی، غنا و بسیاری کشورهای دیگر تکلم می‌شود. انگلیسی امروزه از نظر تعداد گویشوَر، پس از چینی، اسپانیایی و هندی، چهارمین زبان جهانست. تعداد کسانی که زبان مادری‌شان انگلیسی است امروزه ۳۸۰ میلیون نفر است. انگلیسی در بسیاری از کشورها زبان میانجی است و مهم‌ترین زبان دنیا در زمینه‌های سیاسی، اقتصادی، نظامی، صنعتی، فرهنگی و علمی در روابط بین‌الملل به شمار می‌آید.

رشته زبان انگلیسی (مهم ترین و رایج­ترین زبان تحصیل در خارج از کشور)، از جمله رشته های پر طرفدار در میان دانشجویان علوم انسانی بوده و به دلیل کارکردهای متنوع و مختلف این رشته و گرایش های مربوطه، همواره با استقبال دانشجویان، به خصوص بانوان همراه بوده است. شاید یکی از دلایل آن را، تسلط کم ایرانیان به خصوص دانشجویان ایرانی نسبت به زبان های خارجی، به خصوص زبان انگلیسی باید دانست.

رشته زبان انگلیسی در مقطع کارشناسی دارای 3 گرایش آموزش، ادبیات و مترجمیست. در گرایش ادبیات انگلیسی، هدف شناخت ادبیات غرب و نقد ادبیست. دروس ارائه شده در این گرایش مربوط به تاریخ ادبیات، نقد ادبی و فنون و صناعات ادبیست و لذا بیشتر به وجوه ادبی زبان انگلیسی پرداخته می­شود. در گرایش ادبیات انگلیسی، آثار نویسندگان مطرح انگلیسی زبان مورد بررسی قرار می‌گیرد. قرون و اعصار به همراه آثار مطرح نویسندگان در سیری تاریخی در درس تاریخ ادبیات و آثار ادبی به بررسی گذاشته می‌شوند. در بخشی دیگر از این رشته به نقد ادبی، خصوصا نقد قرن بیستم و گرایشات مختلف آن پرداخته می‌شود.

با توجه به اهمیت این زبان و رشته دانشگاهی، رشته ادبیات انگلیسی در مقطع کارشناسی در دانشگاه کوثر بجنورد، به عنوان اولین دانشگاه جامع خواهران در شمال شرق کشور ایجاد شده است. سند اسلامی شدن دانشگاه­ها و علوم انسانی و عنایت مقام معظم رهبری به این امر و به ویژه اینکه دانشگاه­های تک جنسیتی محیطی امن و سالم را جهت پرورش نیروی انسانی و بانوان فرهیخته فراهم می­سازد، همچنین محرومیت­زدایی استان خراسان شمالی و لزوم گسترش و ارتقاء دانشگاه­های تک جنسیتی، بر این مهم صحه می­گذارد.

الف: مشخصات کلّی رشته:

1)عنوان رشته: زبان انگلیسی

2)گرایش‌: ادبیات انگلیسی

3)گروه آموزشی: زبان و ادبیات انگلیسی

4)شرایط پذیرش دانشجو: اخذ دانشجو از طریق کنکور سراسری منحصرا زبان از داوطلبان سایر رشته­ها و سابقه تحصیلی

ب:  هدف از ایجاد این رشته:

• آموزش و پرورش دبیرهای مستعد آموزش زبان
• تعلیم مبانی نظری و آثار ادبی انگلیسی

ج)  ضرورت و اهمیت رشته:

امروزه «کسی که توان خواندن و نوشتن را دارد.» پاسخ مناسبی برای سؤال «فرد باسواد کیست؟» نمی باشد. دنیای پرشتاب امروز که در آن بسیاری از مفاهیم متحول شده و گاه تا مرز کاملی نیز پیش رفته است، معنی سواد را نیز تغییر داده است.

کشورهای توسعه یافته صنعتی و برخی از کشورهای در حال توسعه دانستن یک یا دو زبان خارجی را به عنوان یکی از مؤلفه­های با سوادی می داند. بعضی ها بر این باورند که در دهکده جهانی امروز، کسانی می­توانند نقشهای مؤثری برعهده بگیرند که از ابزار ارتباط با دیگران یعنی زبان، بهره کافی برده باشند؛ از رهگذر چیزهایی که گفته شد کارشناسان زبان خارجی به مثابه پل ارتباطی میان فرهنگها و تمدنهای مختلف عمل می کنند و این پدیده برای کشورهایی همچون ایران که از آبشخور تمدن و فرهنگ قرون، سیراب می شوند از اهمیت بیشتری برخوردار است.

آیا می‌توان درها را به روی خود بست و به همه ملت‌ها پشت کرد و از پیشرفت و سازندگی سخن گفت؟ آیا می‌توان بدون شناخت زبان انگلیسی که زبان بین‌المللی است، از تمدن و فرهنگ اقوام و همچنین پیشرفت‌های علمی و فرهنگی و تحولات ادبی و هنری جهانیان آگاهی یافت؟ و آیا می‌توان ارزش مطالعه آثار ادیبان بزرگی چون شکسپیر، مولیر، دیکنز، پروست و صدها فیلسوف و اندیشمند جهان را انکار کرد؟ اینجاست که باید بر اهمیت رشته‌های زبان‌های خارجه و بخصوص رشته زبان انگلیسی مهر تأیید زد.

رشته زبان انگلیسی (مهم ترین و رایج­ترین زبان تحصیل در خارج از کشور)، از جمله رشته های پر طرفدار در میان دانشجویان علوم انسانی بوده و به دلیل کارکردهای متنوع و مختلف این رشته و گرایش های مربوطه، همواره با استقبال دانشجویان، به خصوص بانوان همراه بوده است. شاید یکی از دلایل آن را، تسلط کم ایرانیان به خصوص دانشجویان ایرانی نسبت به زبان های خارجی، به خصوص زبان انگلیسی باید دانست.

افزایش هزینه­های تدریس عمومی و خصوصی زبان انگلیسی و فرصت های کاری گوناگونی که فرا روی دانش آموختگان رشته های زبان انگلیسی در نهادهای دولتی و خصوصی و بازرگانی و آموزشی وجود دارد، در کنار تسلط به پر مخاطب ترین زبان بین المللی، سبب می شود تا یادگیری علمی و آکادمیک این زبان در چند دهه اخیر، روند صعودی را در میان دانشجویان ایرانی پیدا کند.

از سوی دیگر، در گذشته شعار اصلی دانشگاه و دانشگاهیان این بود که: «علم قدرت است.» اما اکنون به این نتیجه رسیده­اند که: «ترجمه قدرت است.» با کمی دقت می­توان به حقیقت این سخن که چندی پیش در سمینار یکی از دانشگاههای انگلستان مطرح گردید، پی برد. چرا که هر کشوری برای ارتباط سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، علمی، فرهنگی و حتی مذهبی با کشورهای دیگر نیاز به مترجمانی قدرتمند و متبحر دارد. و این مساله در ارتباط با زبان انگلیسی اهمیت بیشتری پیدا می کند چون انگلیسی زبان مادری حداقل 12 یا 13 کشور جهان است و به عنوان یک زبان بین المللی شناخته شده است. از طرفی، تعلیم و پرورش مترجمان کارآمد در نتیجه ایجاد امکان تحصیل در رشته زبان انگلیسی است.

با توجه با افزایش چشمگیر داوطلبان یادگیری زبان انگلیسی به عنوان زبان علم، تجارت و مراودات بین المللی، ضرورت ایجاد این رشته وجود دارد.

د)  قابلیت­ها، نقش و توانایی­های دانش­آموختگان رشته:

- تدریس در مؤسسات و مراکز دولتی (مدارس، دانشگاه­ها) و خصوصی آموزش زبان انگلیسی

- اخذ مجوز تأسیس‌ دارالترجمه‌ به‌ عنوان‌ مترجم‌ رسمی‌ دادگستری‌

- استخدام به عنوان مترجم توسط وزارت امور خارجه به عنوان اصلی‌ترین مرکز جذب دانشجویان فارغ‌التحصیل دانشکده‌های زبان

- کار در دفتر روزنامه‌ها، نشریات، مؤسسات فرهنگی و پژوهشی و شبکه­های خبری به عنوان مترجم و محقق

- استخدام به عنوان مترجم در کارخانه‌ها، ادارات و وزارتخانه‌ها برای ارتباط با بخش‌های خصوصی و دولتی کشورهای خارجی

- ترجمه آثار فرهنگی خارجی با حمایت‌ بخش دولتی یا خصوصی

ـ اشتغال به عنوان مترجم در صنعت گردشگری، هتلداری و سلامت